De zon schijnt door het raam naar binnen. Precies op de kattenmand waarin onze kat ongegeneerd zichzelf aan het schoonlikken is. Ontspannen, zorgeloos. Ze gaat op in het moment en lijkt geen weet te hebben van alles wat er in de wereld gebeurt. Soms zou ik ook geen weet willen hebben. Me afsluiten sluiten van alles. Niets weten van oorlogsmisdaden in de Palestijnse gebieden, van pushbacks aan de grenzen van Europa, van mensenrechtenschendingen in Afghanistan en al het leed dat onze manier van leven veroorzaakt aan de andere kant van de wereld voor onze mobieltjes, zonnepanelen en brandstof. Het kan me somber maken, al heb ik me voorgenomen er dit jaar hoopvol onder te blijven.
En dat lukt. Want dit weekeind luisterde ik naar één van mijn favoriete podcast – De ongelooflijke podcast – en hoorde daar Rozemarijn van ’t Einde, predikant, crimonoloog en klimaatactivist. Ik had nog nooit van haar gehoord, maar kreeg direct bewondering voor haar. Waarom? Omdat ze niet alleen haar verontwaardiging uitspreekt, maar er een kracht van maakt en het omzet in actie, of eigenlijk in activisme. Dat bewonder ik.
Ze legt uit. “Het is eigenlijk alsof de aarde steeds meer koorts krijgt en dat is al een tijdje aan de gang. Wij hebben in de hand hoe erg dat wordt (…). Maar als het nog een beetje verder gaat, komen er kantelpunten in beweging waardoor die opwarming zichzelf gaat versterken. En daar wil je niet zijn. Als het steeds warmer wordt, wordt de aarde steeds onleefbaarder(…). Komen er steeds meer conflicten omdat er een tekort aan eten is, een tekort aan water, meer natuurrampen. Het is bizar dat we daarin nu de keuze hebben, maar we gaan eigenlijk gewoon door, we maken het steeds erger, omdat dat is wat we gewend zijn. Omdat we geen zin hebben om daarover na te denken (…).
Laat je het gebeuren of niet?
Rozemarijn van ’t Einde
Het gaat haar om rechtvaardigheid en daar strijdt ze voor. Rechtvaardigheid voor de mensen die lijden onder onze westerse manier van leven. En ze draagt uit dat iedereen activist kan zijn, maar dat iemand echt een activist wil zijn. Er zijn altijd honderden redenen om het niet te doen. Ook voor haar. Maar toch doet ze het. Het gesprek wat erover volgt is mooi. Vooral als de vaste gast van de show, theoloog Stefan Paas zegt: “Activisme, ik zou nooit zeggen dat ik er niet toe zou komen, maar ik zie mijn rol toch meer als schrijver. Ik vind het wel leuk dat anderen dat doen, en ik vind het knap en ik bewonder het wel ….” En dan begint hij een beetje te hakkelen.
Daarop reageert Rozemarijn: “Ja, maar dat is het verhaal zo’n beetje van iedereen die daar (op de A12) staat. Niemand is geboren en denkt: ‘Ik heb zin om de A12 te blokkeren als ik later groot ben.’ Ik ook niet. Dat is toch iets waar je naartoe groeit en wat voor beroep de urgentie op je doet. Ik denk dat het niet de vraag is ‘Ben je een activist?’ Maar laat je het gebeuren of niet? (…) maar ik denk dat iedereen zich wel de vraag moet stellen: “Doe ik wat ik kan op dit moment?”
Dat vond ik zo treffend. Want voor mij zijn er ook honderden redenen om het niet te doen. Om niet over te gaan tot activisme omdat ik niet zo ben. Maar laat ik het gebeuren of niet? Doe ik wat ik kan op dit moment? Mijn antwoord daarop is ‘nee’. En het is waar. Als je echt wil, kan je wel iets doen. Misschien op beperkte schaal, maar hoe meer mensen zich uitspreken, hoe beter die stem gehoord wordt. Ik kan doen wat Rozemarijn doet. Actievoeren op een vreedzame manier. En het heeft effect. Zij komt daardoor aan tafel bij mensen die ertoe doen, zoals klimaatminister Jetten.
Ze doet wat. Ze activeert, motiveert en heeft niet alleen bij de podcastmakers een zaadje gepland om na de denken over wat zij kunnen doen, maar zeker ook bij mij. Ik ga kijken of ik meer kan doen. Ga ik komende zaterdag ook de A12 blokkeren? Nee, dat (nog) niet. Maar haar vraag: ‘Doe ik wat ik kan op dit moment?’ houdt me nog wel even bezig.
De ongelooflijke podcast
Een podcast waarin naar elkaar luisteren altijd centraal staat en waarin vragen altijd vanuit oprechte interesse worden gesteld. In de gesprekken nemen ze de tijd om hun gasten te begrijpen en tegenstellingen met nieuwsgierigheid tegemoet treden. Het doel is nooit hun eigen gelijk. Het doel is begrijpen. En zo probeerden ze ook de beweegredenen van Rozemarijn te begrijpen. Daarom vind ik deze podcast zo fijn. Ze luisteren, begrijpen de ander en omarmen het gemeenschappelijke, in plaats van de verschillen te benadrukken.
Luistertip: De ongelooflijke podcast aflevering 130
Ze zijn bijna allemaal de moeite van het luisteren waard, maar deze aflevering zeker!
