Ik liep gehaast over straat en zag in een flits de tekst: Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd! De tekst stond op de muur in modern Hebreeuws, ofwel Ivriet, met de Nederlandse betekenis eronder. Ik stopte en maakte een foto, omdat ik er zoveel gedachten bij had, dat ik ze wilden vangen en meenemen om nog eens rustig te overdenken.
Onderweg en later thuis, vroeg ik me af hoeveel er nog gelachen wordt op de wereld. En met name in Gaza, op de West Bank, of in andere oorlogsgebieden. Maar ook in Israël, waar nog honderden mensen wachten op hun dierbaren en in het ongewisse zijn over hun lot.
Ik dacht aan mensen wiens levens verwoest worden door de grillen en waanideeën van anderen. Of door de honger naar macht, bezit en geld. Valt er dan nog te lachen? Valt er dan nog te hopen? Of – als je gelovig bent – te bidden? En waar hoop je dan op? Waar bid je voor?
De somberte overviel me. Waarom dacht ik dat allemaal? Vanwege de taal waarin de tekst geschreven was? Zou ik er andere gedachten bij hebben gehad als de tekst er alleen in het Nederlands had gestaan? Ik weet het niet. Ik weet alleen dat ik veel gedachten had over onrecht, over de aarde en al het moois dat vernietigd wordt. Door mensen. Wezens zoals jij en ik, die vinden dat ze het gelijk aan hun kant hebben. En worden ze op de vingers getikt of ter verantwoording geroepen, dan zetten ze de waarheid naar hun hand, zodat zij kunnen blijven lachen. Kunnen blijven leven.
Eén reactie op “Lachen”
Mooi hoe je beschrijft wat de combinatie van inhoud en taal samen oproepen en hoe ze daardoor verwarring brengen. Verwarring doordat de wereld met name in gebieden van het Ivriet ontwricht is dankzij eigenwijze “gelijkkrijgers” (passend woord in de dubbele betekenis van krijger)